Хөөрхий Мүраками Харүки...

Дэлхийн шилдгүүдийг шалгаруулах НОБЕЛИЙН шагналын эзэд ид тодорч буй энэ өдрүүдэд уран зохиолын төрөлд удаа дараалан нэр дэвшиж буй Японы нэрт зохиолч Мүраками Харүки нь бас л шагналаас мултарлаа.Хэдийгээр дэлхийн олон оронд түүний зохиол хэдэн сая хувиар орчуулагдан,хэвлэгдэж,ялангуяа залуу уншигчидын талархлыг хүлээдэг боловч,Нобелийн шагналын бас нэг үзүүлэлт болох зохиолд агуулагдах түүхэн болон улс төрийн үйл явдал,гол дүрийн баатараар дамжин илэрхийлэх өөрийн үзэл бодол,шүүмж зэрэг нь илэрдэггүй гэдэг шалтгаануудыг Японы хэвлэл мэдээллүүд дурдаж байна.Энэ жил ч баараггүй авах байх гэж итгэж байсан хэвлэлийн компаниуд болон номын дэлгүүрүүд хэдийнэ баяр ёслолын байдал бэлтгэж эхэлсэн байсан боловч энэ удаагийн Нобелийн шагналын эцсийн хариу нь тэдний итгэл,хүлээлтийг талаар болголоо.Хэнээс ч илүү горидлого тээсэн байх магадлалтай зохиолч Мүраками Харүки одоо юу бодож суугааг мэдэхгүй ч,Японы уран зохиол сонирхогчын хувиар цаашид зохиолынхоо агуулга,хэмнэлийг өөрчлөн дахин энэхүү хүндтэй шагналд нэрээ дэвшүүлээд үзээсэй гэж хүсэж байна

Цасан цэцэг

Олон жилийн өмнө Японд маш нэрд гарч байсан нэг сайхан дууг Намуун гэдэг охин эвтэйхэн,хөөрхөн дуулжээ.Үгээ арай тод,ялангуяа төгсгөлийг нь хүчтэй хэлсэн бол за бараг Япоон,Япоон...,хэхэ
Гэм нь дууны үгийн орчуулга нэг л биш санагдсан тул хүмүүст зөвөөр хүргэхийн үүднээс шууд утгаар нь буулгалаа.
Накашима Микагийн өөрийнх нь дуу хоолойгоор уг дууг сонсоод үзээрэй.Сургаар бол Солонгос хэлээр ч дуулсан байдаг бололтой.Ер нь Японы дууг Ази дуучид эх хэлээрээ дуулах нь мэр сэр байдаг юм байна лээ.

https://www.youtube.com/watch?v=mF5Qq2YheTg

Үг:Satomi
Ая:Мацүмото Рёоки

Цасан цэцэг

Сунасан сүүдрээ замдээр зэрэгцүүлэн
Үдшийн гялбаанд чамтайгаа алхална
Гараа хөтлөлцөн хэзээд үргэлж
Дэргэд чинь байдаг бол гэхээс уйлчих юм

Салхи хүйт дааж
Өвлийн үнэр сэнгэнэнэ
Үдалгүй энэ хотод
Чамтайгаа дотносох улирал айлчилан ирэхнээ

Энэ жил анхны цасан дэлбээг
Хоюул зэрэгцэн ширтэх энэ мөчид
Аз жаргал оргилон ундарна
Эрхлээд ч юмуу,сул доройдоо биш
Зүгээр л чамдаа хайртай
Зүрхний угаас тэгж бодлоо

Чи минь байвал ямар ч зүйлийг
Даваад гарах юм шиг санагдах юм
Ийм өдрүүд үүрд үргэлжлээсэй

Салхи цонхыг савлуулсан
Шөнө найган босож
Хичнээн гунигтай байлаа ч
Би инээмсэглэлээр солиж өгнөө

Бүжиглэн бударсан цасан цэцэг
Цонхны гадна тувт
Зогсохоо мэдэхгүй хотыг маань будсаар
Хэн нэгний төлөө ямар нэг үйлийг
Хийхсэн гэж бодогдуулах нь хайр юм гэдгийг мэдлээ

Хэрэв чамайг алдлаа гэхэд
Од болон чамайгаа гэрэлтүүлэх бизээ
Инээмсэглэл ч бороонд норж буй шөнөөр ч
Үргэлж,хэзээд дэргэд чинь байнаа

Энэ жил анхны цасан дэлбээг
Хоюул зэрэгцэн ширтэх энэ мөчид
Аз жаргал оргилон ундарна
Эрхлээд ч юмуу,сул доройдоо биш
Зүгээр л чамтай үүрд
Энэ чигтээ хамтдаа байхсан
Үнэн голоосоо тэгж бодлоо

Энэ хотод будран хунгарлах
Цав цагаан цасан цэцэг
Бидний цээжинд чимээгүйхэн дурсамж зурсаар
Чамтайгаа хамт,үүрд...

орчуулсан
Dairii Az

Р. Акүтагава "Бисэйн итгэл"

Бисэй бүсгүй ирэхийг хүлээж түрүүнээс хойш гүүрэн дор зогсож байлаа.

　　Дээш харвал гүүрний өндөр чулуун хашлагыг талд нь хүртэл мөлхөө ногоон ороон ургажээ. Хашлагын завсраар нааш цааш холхих хүмүүсийн хувцасны цагаан хормой жаргах нарны хурц туяанд үе үе гялтас хийн салхинд дэрвэнэ. Гэвч бүсгүй ирээгүй байлаа.
　　Бисэй аяархан исгэрэнгээ гүүрний доорх эрэг хөвөөг ажиглав.
　　Гүүрний доор хоёр цүбо(*) хүрэхтэй үгүйтэй шар эрэг устай шууд залгана. Эрэг дагуу ургах зэгсний дунд үхэр хавчны гэр бололтой, хэдэн дугараг нүх байх агаад давалгаа цохих болгонд үл мэдэг палхийх дуу сонсдоно. Гэвч бүсгүй ирээгүй байлаа.
　　Бисэй хүлээж ядан усны захад очоод ганц ч завь үл өнгөрөх голын намуун мандлыг ширтэн харав. Голын хөвөөгөөр ногоон зэгс завсар зайгүй битүү ургажээ. Мөн энд тэнд уд мод зэгсний дээрээс навч мөчрөө унжуулан саглайн найгана. Зэгс ус руу түрж шигүү ургаснаас эрэг хоорондын урсгал голын өргөнийг бодвол нарийн харагдана. Тунгалаг усан тууз гялтгануур шиг ганц үүлний сүүдрийг алтлан, зэгс бургасан дундуур намуухан үелзэн урсана. Гэвч бүсгүй ирээгүй байлаа.
　　Бисэй усны захаас холдон нарийн эргээр ийш тийш алхангаа үдшийн бүрийд аажмаар автах эргэн тойрны анир чимээгүйг чагнав.
　　Энэ хооронд гүүрэн дээгүүр зөрж өнгөрөх олны хөл тасарсан бололтой. Хүмүүсийн хөлийн чимээ, малын туурайн дуу, эсвэл дугуйн чихрах дуу – аль аль нь дээрээс сонсогдохоо больжээ. Салхины сэвэлзээ, зэгсний шивнээ, усан долгионы чимээ л сонсдож мөн үе үе хаа нэгтээ хөх дэглий чанга дуу хадаана. Гүн бодолд автсан Бисэй алхаагаа зогсооход хэдийнээ түрлэг эхэлсэн бололтой, голын шар эргийг угааж долгиолох ус түрүүнийхээс ойрхон гэрэлтэх ажээ. Гэвч бүсгүй ирээгүй байлаа.
　　Бисэй хөмсгөө зангидан, тэсэлгүй бүдэг харанхуй эргээр хурдан хурдан алхаж эхлэв. Тэр зуур голын ус сөөм сөөмөөр, төө төөгөөр эрэг өөд дээшилсээр байлаа. Голын ус нэмэгдэхийн хэрээр замаг зааг хийгээд усны үнэр сэнхийж, хамаг биеэр нь сэрүү татуулан сэвшинэ. Дээш харвал гүүрэн дээр тусч байсан жаргах нарны хурц гэрэл аль хэдийнээ тасарч, зөвхөн гүүрний хашлага л үл ялиг хөхрөх үдшийн тэнгэрт хайчилбар мэт харлаж харагдана. Гэвч бүсгүй ирээгүй байлаа.
　　Бисэй эцэстээ арга буюу зогсов.
　　Голын ус гутлыг нь норгон, ган болдоос ч хүйтэн гэрэл цацруулан гүүрэн доорх эргийн хэвгий хэлтгий бүрийг дүүргэж халив. Тиймээс тун удахгүй өвдөг, гэдэс, цээж нь түрэлтийн өршөөлгүй их усанд автах нь гарцаагүй. Үгүй, энэ хооронд усны төвшин улам дээшилж, одоо бүр хоёр шилбэ нь голын усанд харагдахаа болив. Гэвч бүсгүй ирээгүй байлаа.
　　Бисэй усан дунд зогссон чигээрээ эцсийн найдварын дөлөөр байн байн гүүр өөд, тэнгэр өөд ширтсэн хэвээр.
　　Цээжээр нь татсан голын уснаа үдшийн бүрий улам хөхрөн гүнзгийрч, хол ойр шигүү ургах зэгс бургас, уд модны навчсын гунигтай шивнээг манан дундаас илгээх ажээ. Гэнэт алгана бололтой загас Бисэйн хамрыг шүргэн уснаас үсэрч гараад цагаан гэдсээ эргүүлэн эх голдоо эргэж оров. Загас харван өнгөрсөн тэнгэрийн энд тэнд хэдийнээ одод анивчиж, хурдан нөмрөх шөнийн харанхуйд мөлхөө ногоон ороосон гүүрний хашлага ч ялгарахаа байжээ. Гэвч бүсгүй ирээгүй л байлаа.

-----------------------------------------

　　Шөнө дунд, сарны гэрэл зэгс бургас, уд моддыг нэлд нь гэрэлтүүлэх үед голын ус үелзүүр зөөлөн салхитай шивнэн ярилцаад гүүрэн доороос Бисэйн биеийг дөлгөөн долгионоороо бүүвэйлэн далай уруу аажуухан авч одов. Гэвч түүний амин сүнс нь тэнгэрийн голд ганцаар гуниглах сарны гэрлийг санаж хүссэн юм болов уу. Тэрээр эзэн биеэ орхингуутаа ус хийгээд замагны үнэр мөрөн голоос аниргүй уурших адил үл ялиг цайх тэнгэр өөд хөөрөн одсон билээ...
　　Түүнээс хойш тэр сүнс тоймгүй олон удаа төрөл арилжсаны эцэст хэдэн мянган жилийн дараа дахин хүн болж төрөх тавилантай байжээ. Тэр нь миний энэ биед заяасан сүнс юм. Тиймээс би орчин үед төрсөн ч утга бүхий ажил хийж эс чадна. Би гэгээн өдрөөр ч, харанхуй шөнөөр ч манан мэт мөрөөдөлд автан амьдарч, гагцхүү ирж магад ид шид, гайхамшгийг хүлээнэ. Яг л үдшийн бүрийд, гүүрний доор үүрд үл ирэх хайртыгаа хүлээж байсан Бисэй лүгээ адил.

Тайшёо 8 оны 12 сар (1919 оны 12 сар)

*********************************************************************

* цүбо - талбайн нэгж, ойролцоогоор 3.3м2
* япон эх: http://www.aozora.gr.jp/cards/000879/files/24_15235.html




Япон хэлнээс орчуулсан Сүрэн.
эхийг→　http://surensuren.blogspot.jp/2011/05/blog-post_19.html блогоос авав.